Proef met ondergrondse bewatering van sportveld
Met water moet voorzichtig worden omgegaan. In Enschede loopt daarom een proef waarbij een gras voetbalveld ondergronds bedruppelt wordt. In de akkerbouw is deze precisiemethode een beproefde methode maar toepassing in de sport kent, volgens critici, de nodige ogen en haken. Sportbedrijf Sportaal durft het aan om de gronden voor die claims nu in de praktijk te ervaren of te ontkrachten.
Met water moet voorzichtig worden omgegaan. In Enschede loopt daarom een proef waarbij een gras voetbalveld ondergronds bedruppelt wordt. In de akkerbouw is deze precisiemethode een beproefde methode maar toepassing in de sport kent, volgens critici, de nodige ogen en haken. Sportbedrijf Sportaal durft het aan om de gronden voor die claims nu in de praktijk te ervaren of te ontkrachten.
Eén maand na de laatste regenval is het enige dat op de meeste plaatsen in ons land echt begint door te druppelen, het besef dat de kans groot is dat er een wateronttrekkingsverbod vanuit het waterschap gaat volgen. Onlangs schreef dijkgraaf Mario Jacobs van Waterschap Aa en Maas in Noord-Brabant, in een post op de social media, dat in zijn werkgebied elke seconde 75.000 liter water verdampt. Dat is ruim 6 miljard liter per dag ofwel het equivalent van de jaarlijkse waterbehoefte van 100 gras voetbalvelden. In dit artikel bespreek ik hoe u dat kunt ondervangen door onder of nabij een sportveld water op te slaan.
In dat artikel leest u ook dat, bij bovengrondse beregening, een kleine 50% van het gebruikte water onmiddellijk verdampt.
Om verder te kunnen lezen: |
Of login als u al abonnee bent |
Betaalbare oplossing
Sparta Rotterdam kan terugvallen op water dat zo’n 20 meter diep in een zoetwaterbel in de onderlaag is opgeslagen. Met behulp van het Draintalent systeem wordt zowel het water- als zuurstofniveau onder het veld op pijl gehouden. “Ik ben nog niet helemaal overtuigd van die aanpak. Bovendien begrijp ik dat zo’n Draintalent al snel zo’n 50.000 euro kost. Daar komt dan nog de afschrijving op de pomp en de machine bovenop,” zo motiveert Doek waarom hij besloot om Sparta Rotterdam, maar ook de gemeentes Den Bosch of Montferland niet helemaal achterna te gaan. Ook in Den Bosch en Montferland is een Draintalent onder een voetbalveld geplaatst. Doek schat dat de oplossing van Sportaal, al met al, slechts ’n paar duizend euro kost. “De slangen en het plaatsen kostte ons zo 15.000 euro. Een 220V pompje zal die slangen straks vanuit een bovengrondse opslag vullen met water.” Volgens Boike Damhuis van Water4all gaat het wel om een speciale soort slang die zijn geplaatst. “Het zijn drukafsluitende slangen wat moet voorkomen dat ze leeglopen als er ergens toch een gaatje is.” De slangen druppelen op hetzelfde moment overal exact dezelfde hoeveelheid vocht.
Net diep genoeg
De slangen hebben een doorsnede van 16mm en liggen op 600mm afstand van elkaar. Elke slang heeft om de 400mm een onderhoudsarme druppelaar. De duurzame materialen zouden lang mee moeten gaan en de kosten liggen vooraf vast. “De slangen zijn door medewerkers van Sportaal zelf sleufloos getrokken over de lengterichting van het veld. Daar ben ik heel blij mee omdat we daarmee de kosten nog meer in de hand hebben kunnen houden,” zo merkt Doek op. “Ze liggen overal exact 300mm diep onder het oppervlak en volgen de tonrondte van het veld. Zo voorkomen we dat we ze tijdens onderhoudswerkzaamheden beschadigen maar weten we ook zeker dat ook het gras op de as van het veld, uitgerekend de meest kwetsbare plek, niet extra diep naar vocht hoeft te zoeken,” is zijn aanvulling. Doek noemt gras ‘een allesbehalve lui’ plantje en is dan ook vol vertrouwen dat de graswortels diep genoeg zullen gaan om dat water op te halen. “Dat hangt vooral af van de conditie van de toplaag. Maar als gras vocht voelt, dan zal de wortel beter z’n best gaan doen om dat op te halen,” zo merkt hij op. Hier leest u waarom Wageningen Universiteit en Research onlangs concludeerde dat dorstig gras daar uiteindelijk in zal slagen.
De gebruikte techniek moest simpel en betaalbaar blijven
Geïntegreerd sportgrasbeheer
Doek en Damhuis hebben vooraf al een aantal succesfactoren voor de proef in kaart gebracht. “De waterkwaliteit is heel belangrijk. Het mag namelijk geen ijzer bevatten omdat dat kan leiden tot verstopping van de druppelaars,” zo noemt Damhuis als voorbeeld. De technieken om ijzer, eventueel, uit het water te halen kan tussen de opslag en slangen in worden geplaatst. “Volgens onze berekeningen zou een 220V pomp moeten volstaan om de bodem vochtig te houden. Maar dat gaan we nu dus ervaren of dat daadwerkelijk klopt,” vult Doek aan. Het verbruik van zo’n pomp is 1kWh.
Grasexperts van Lumbricus hebben de kwaliteit van het gras en de bodem vooraf in kaart gebracht. Het succes hangt ook af van de kwaliteit van de toplaag. “Het beheer van de mat vraagt om een geïntegreerde benadering om de mat zo gesloten mogelijk te houden,” stelt Doek. Geïntegreerd sportgrasbeheer is tegenwoordig sowieso weer helemaal in zwang. Maar voor Doek betekent deze aanpak ook dat hij extra vooruit moet plannen. “Ik verwacht dat we van drie naar vijf doorzaaimomenten per jaar gaan en dat we daarbij graszaden gaan toepassen die al kiemen met lage temperaturen. Die momenten moeten we nu, net als de momenten waarop we meststoffen aanbrengen, wel plannen in tijden van natuurlijke neerslag.” Qua meststoffen gebruikt Sportaal nu langwerkende meststoffen. “Maar het zou best kunnen dat we naar kortwerkende stoffen kunnen of dat we vloeibare meststoffen toevoegen aan de irrigatie.” Dat zal voor een deel afhangen van de tijd die het het water vergt om de grasplant te bereiken. “Ik voorzie dat we hier eerder over weken dan dagen praten. Het systeem zal dus moeten worden ingeschakeld nog voordat de droogte intreedt of de vraag naar meststoffen daadwerkelijk daar is.”
Win-win situatie
Als de proef de huidige verwachtingen waar maakt, dan ontstaat er in Enschede straks een win-win situatie. “Het staat nu al min of meer vast dat we water, CO2-uitstoot en geld gaan besparen en we verwachten dat we, dankzij een beter geplande en geïntegreerde beheersaanpak, ook tijd en middelen voor het onderhoud van de mat gaan besparen,” zo begint Doek zijn opsomming. Beter gereguleerd vocht in de toplaag zal ook de ziektedruk op de grasmat omlaag halen. “Tegelijkertijd gaat de flexibiliteit omhoog: we kunnen de mat nu ook tijdens het gebruik bevochtigen zonder dat iemand daarvoor op locatie moet zijn. En als alles goed gaat dan hebben we straks een betere graskwaliteit en bodemleven. Behalve de spelers is daar ook de hele natuur mee gebaat.” Eind dit jaar ontvangt Sportaal van Lumbricus de eerste tussenstand ten aanzien van de kwaliteit van het veld in het algemeen en ten aanzien van de grasvitaliteit in het bijzonder.
