Voetbalclub Verbroedering Zwijndrecht staat voor een enorme uitdaging nu blijkt dat het grondwater met PFAS vervuild is. Het is de club verboden om de her-ingezaaide grasvelden met grondwater te beregenen.
De club in het Belgische Zwijndrecht is één van de slachtoffers van de lozingen van PFAS-houdend water door de nabijgelegen fabriek van 3M.
“Wij hanteren grenswaardes van maximaal 120 nanogram per liter voor water,” zo licht coördinator milieu van de gemeente Zwijndrecht, Karel Boonen, toe. Het hoge PFAS-gehalte kwam aan het licht nadat de gemeente een analyse van de waterput had laten uitvoeren.
Leidingwater
De gemeente is vorig jaar al preventief gestopt met het gebruik van grondwater voor het beregenen van de velden van de club. Nu de twee velden echter opnieuw zijn ingezaaid, lijkt de situatie de club op te breken.
“Het afgelopen jaar hebben we beregend met leidingwater. Dat heeft de gemeente zo’n EUR 12.000 gekost.” De prijs voor leidingwater ligt in België op EUR 5/kuub.
Volgens Boonen voelde de gemeente zich hiertoe verplicht om te voorkomen dat leden bij de voetbalvereniging weglopen.
Waterbuffer
Zoals u in dit artikel kunt lezen, kan een waterbuffer een uitkomst bieden.
“Er is al een buffer om hemelwater op te vangen maar de capaciteit daarvan is onvoldoende,” merkt Boonen echter op.
Bij gebrek aan voldoende verharding in de directe omgeving om regenwater op te vangen en naar de buffer te voeren, is de capaciteit van die buffer beperkt. “Afhankelijk van de waterbehoefte kan er voor twee tot maximaal drie dagen uit de buffer geput worden.”
Kunstgras
De gemeente is al in onderhandeling met 3M voor een tegemoetkoming in de kosten maar heeft ook de hoop gevestigd op een blijvende oplossing. “3M is verplicht om een project voor de hele omgeving op te stellen. In dat plan zou dan ook een blijvende oplossing voor VV Verbroedering Zwijndrecht kunnen worden opgenomen.” Dat plan moet uiterlijk oktober dit jaar zijn uitgewerkt.
Een opmerkelijke optie is daarbij de keuze om beide grasvelden te vervangen door een kunstgrasveld.
“We weten dat ook die genoemd worden als bron van PFAS-vervuiling maar gezien de geringe hoeveelheid PFAS-vervuiling van ’n kunstgrasmat, beschouwen we dit als de beste optie van twee kwaden.”
Nederlandse situatie
De situatie in Zwijndrecht (B) is niet uniek. Onlangs werd bekend dat ook Chemours in het Nederlandse Dordrecht veel meer PFAS-vervuiling heeft veroorzaakt dan dat was toegestaan.
Een paar jaar geleden zijn volkstuinen in de directe omgeving daarom al afgeraden om grondwater te gebruiken voor het beregenen van hun gewassen.
“Voor het beregenen van sportvelden zijn geen maatregelen getroffen,” zo laat een woordvoerder van de gemeente weten. “Waar het advies voor de volkstuinhouders vooral bedoeld was om te voorkomen dat mensen PFAS binnenkrijgen als gevolg van het consumeren van hun zelfgekweekte groenten, is van een kans op sportvelden daar geen sprake van.”
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft de in het oppervlaktewater toegestane waardes voor PFAS vorig jaar nog aangescherpt. De nieuwe risicogrenzen zijn toen op 0,3 nanogram per liter voor PFOA, 7 picogram per liter voor PFOS en 10 nanogram per liter voor HFPO-DA (GenX) gesteld.
Deze nieuwe risicogrenzen zijn veel lager dan de bestaande waterkwaliteitsnormen voor deze PFAS.
Aan PFAS-vervuiling van het grondwater wordt in Nederland geen grens gesteld omdat de gemeten waardes, bijzonder laag waren. Het RIVM vermoedt dat bij de lage concentraties in het grondwater verschillende factoren invloed hebben op de verhouding tussen PFAS in bodem en grondwater. Bijvoorbeeld de hoeveelheid regen en de stroomsnelheid van het grondwater.
