Deltacommissaris vraagt om aandacht voor water
Deltacommissaris Co Verdaas roept op dat we anders moeten omgaan met te veel en te weinig water. Hij ziet liever dat we het ook zoeken in hoe we de ruimte gebruiken en inrichten. Dat moet meer aansluiten bij wat het water- en bodemsysteem aankan.
Verdaas is sinds 1 december 2023 Deltacommissaris en is verantwoordelijk voor het nationaal Deltaprogramma. Hij greep deze Prinsjesdag aan om aandacht te vragen voor water in Nederland.
Het Deltaprogramma moet Nederland beschermen tegen overstromingen, zorgen voor voldoende zoetwater en bijdragen aan een klimaatbestendige en waterrobuuste inrichting zodat Nederland de gevolgen van klimaatverandering goed kan blijven opvangen.
Het Deltaprogramma bevat drie opgaven:
Waterveiligheid: hoe beschermen we onszelf tegen overstromingen vanuit zee, grote meren en de grote rivieren?
Zoetwater: hoe blijven we weerbaar tegen te weinig water en tegen te zout water?
Ruimtelijke Adaptatie: hoe richten we de omgeving zo in dat we bestand zijn tegen schade door wateroverlast, droogte, hitte en overstroming?
De Deltacommissaris doet voorstellen voor het Deltaprogramma, en ook voor de financiële consequenties hiervan. Hij heeft daarom vier adviezen voor het nieuwe kabinet maar roept ook anderen op stil te staan bij de rol van water:
- Denk groter en kijk vooruit: doorbreek de impasse. Houd bij investeringsplannen meer rekening met grotere weersextremen. Bied ook perspectief voor een toekomstbestendig agrarisch landgebruik dat bijdraagt aan de water- en bodemopgaven.
- Geef water de ruimte. Zorg dat je veel neerslag kunt bergen en water kunt vasthouden voor droge periodes. Het Deltaprogramma kan per regio in beeld brengen welke locaties kwetsbaar zijn voor te weinig of te veel water.
- Wees duidelijk over gebieden met een reserveringszone. Er zijn gebieden die gereserveerd zijn om water te bergen in extreme omstandigheden. Maak voor deze reserveringen duidelijk wat daar wel en niet kan.
- Investeer in financiële zekerheid en opleidingen. De groeiende wateropgaven leiden tot meer werk. Investeer hierin, maak bijvoorbeeld afspraken over het opleiden van voldoende professionals.
Bij het werken aan deze opgaven ligt het zwaartepunt nu nog in het waterbeheer, zo meent de Deltacommissaris. Volgens Verdaas blijft dat belangrijk om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen, maar is het niet genoeg. De oplossingen liggen ook in de manier waarop we onze omgeving inrichten en de grond gebruiken.
Sportvelden de oplossing?
Nederland heeft 400 km2 aan sportvelden. Vaak liggen die in omgevingen met een hoge bebouwingsdichtheid. Sportvelden zouden dan kunnen helpen om tijdelijk water op te vangen en daarmee het rioolsysteem van pieken te ontlasten.
Opgevangen water kan ook worden ingezet voor het beregenen van gras sportvelden maar ook openbaar groen in tijden van droogte. Daarvoor kunnen oplossingen gebruikt worden die water opvangen in een krattensysteem onder een veld, opslagtanks naast het veld of in de aquafier in de aardlaag.