Cruyff Court als waterbron

Daar waar nodig zal de Johan Cruyff Foundation haar Cruyff Courts in de toekomst gaan voorzien van een waterberging  en extractie-oplossing. De eerste twee van dit soort velden zijn in Zuid-Afrika dankbaar ontvangen.

Zuid-Afrika is een van de landen waar de toegang tot schoon drinkwater steeds meer onder druk staat.

De velden liggen in Orange Farm, zo’n 40 kilometer ten zuiden van Johannesburg, en Vredenburg, zo’n 140 kilometer ten noordwesten van Kaapstad. In 2018 wist Kaapstad nog maar net een watercrisis af te wenden nadat inwoners bijna twee jaar lang waren gerantsoeneerd tot 50 liter water per persoon, per dag. Johannesburg stevent momenteel op eenzelfde situatie af.

Tot dusver werden Cruyff Courts alleen beschouwd als kleine trapveldjes waar men veilig en naar hartenlust op kan sporten en zo, onbewust, ervaring op doet met een aantal life-skills. Verwijzend naar zijn rugnummer zette John Cruyff er ooit veertien onder elkaar. Op initiatief van een aantal Nederlandse ondernemers is het concept van trapveldje en waterzuivering nu bij elkaar geplaatst.

Voldoende water

De trapveldjes van 42 bij 28 meter bestaat uit een kunstgrasmat met een dun laagje zand. Dat zorgt voor een eerste zuivering maar ook de stabilisatie van de mat. Daaronder is een shockpad geplaatst met daaronder waterbergende kratten waarin het regenwater wordt opgevangen. Het opgevangen water wordt naar een container geleid die in Nederland is gebouwd. Drie UV-filters, twee vaten die onder druk worden gevuld en geleegd, een koolstoffilter en een UV-lamp zorgen ervoor dat het water helemaal zuiver is voordat het naar de  kraan gaat. Het geheel heeft een capaciteit van 2500 l water per uur.

Betere gezondheid

Het waterzuiveringsconcept is door het Nederlandse consortium Greensource al bij meerdere kunstgras trapveldjes in gemeenschappen verspreid over Zuid-Afrika, toegepast. “Wat ons echt enthousiast heeft gemaakt is dat zij met cijfers hebben kunnen laten zien dat de gezondheid van die gemeenschappen heel erg vooruit is gegaan,” zegt Farid Gamei namens de Johan Cruyff Foundation. “Het vervuilde water dat ze vroeger dronken of gebruikte om te koken leidde tot allerlei klachten. De cijfers laten zien dat in die gemeenschappen vrijwel al die klachten enorm zijn gedaald.”

Voor de gemeenschap

Beide veldjes zijn gebouwd in samenwerking met Rhiza, een stichting die zich inzet voorduurzame, holistische ontwikkeling van onderontwikkelde gemeenschappen. “Het water dat hier op het Cruyff Court wordt opgevangen wordt gebruikt voor de groentetuin en straks ook voor de kliniek die we hier gaan bouwen,” zegt Robbert Popken van Rhiza. De stichting wil de plek ook gaan optuigen met klaslokalen om mensen uit de nabijgelegen sloppenwijk te helpen meer kansen te krijgen op de arbeidsmarkt. “En mochten de kranen in deze sloppenwijk straks opdrogen dan kunnen de tankwagens die gebruikt zullen worden om hen water te brengen, hier het water komen halen.”

De eerste van vele

Farid Gamei is enthousiast over het resultaat. “Zuid-Afrika is bijzonder voor ons omdat het het eerste land buiten Nederland was, waar we een Cruyff Court hebben gebouwd.” Dat veld werd in 2010 in Hillbrow in Johannesburg gebouwd als onderdeel van een campagne om het gastland voor het WK voetbal te bedanken. “Voor elk Cruyff Court zoeken wij een financiële partner. Ditmaal was dat Rhiza. Er liggen nu 10 Cruyff Courts in Zuid-Afrika maar het is onze ambitie om dat aantal te gaan verdubbelen.” De Johan Cruyff Foundation is echter ook actief in andere landen. “We hebben kantoren in Nederland, Engeland en Spanje en we focussen ons op Zuid-Afrika, Spanje, Nederland, Engeland, Maleisië en China. Maar we zijn ook actief geweest in Ghana en het Caribisch gebied.” Toegang tot zuiver drinkwater is in veel van die landen niet gemakkelijk. “Het concept dat we hier hebben toegepast zullen we zeker gaan overwegen voor andere landen. Maar alles wat we doen is op basis van de behoefte en in samenwerking met een financiële partner.” De veldjes in Zuid-Afrika kostte zo’n 200.000 euro elk. Eenzelfde bedrag is betaald voor de waterzuiveringinstallatie.