Biologisch afbreek kunstgras de nieuwe norm
Eén dezer dagen zet de Europese Commissie de eerste stap in haar aanpak van microplasticvervuiling door kunstgrasvelden. Naar verwachting zal die stap het einde betekenen voor conventionele kunstgras toplagen. Biologisch afbreekbaar kunstgras en infill bieden dezelfde functionaliteit maar de voordelen overstijgen zelfs die van het huidige kunstgras en infill.
De ruim 35.000 derde generatie kunstgrasvelden in Europa zijn veelal ingevuld met polymere infills die beschouwd worden als vervuilende microplastics. In haar wens om die vervuiling de komende 20 jaar met 400.000 ton terug te dringen, stelt de Europese Commissie daarom het gebruik van polymere infill in kunstgras voetbalvelden en trapveldjes ter discussie. De opties die de adviseurs van het Europees Chemisch Agentschap (ECHA) de Europese Commissie (EC) biedt zijn een verbod op de verkoop van polymere infill òf veldeigenaren verplichten te investeren in maatregelen die milieuvervuiling door infill moeten keren. Zelfs al zou de EC voor die tweede optie kiezen, dan zal de effectiviteit ervan elke vier jaar opnieuw worden beoordeeld. Een totaalverbod op de verkoop van polymere infill blijft dus hoe dan ook een reële optie.
Die aanpak van het gebruik van polymere infill is nog maar de eerste stap in een groter geheel. De adviseurs van ECHA zijn inmiddels ook begonnen met de microplasticvervuiling door vezelslijtage in kaart te brengen. Het is dus een kwestie van tijd voordat ook milieuvervuiling door de kunstgrasmat zelf ter discussie wordt gesteld. Zelfs de infill-loze systemen, de systemen die door velen gezien worden als dé oplossing voor microplasticvervuiling door infill, zullen zich niet aan de discussie kunnen onttrekken. Met een vezeldichtheid die twee tot drie keer hoger ligt dan bij de huidige systemen zou hun vezelslijtage, net als dat voor kunstgras voor hockey, tennis, korfbal, handbal of trapveldjes, voor de EU ook onaanvaardbaar hoog kunnen liggen. Alleen een investering in kunstgras en infill dat rechtstreeks, daadwerkelijk en blijvend beantwoordt aan de vraag om microplasticvervuiling door kunstgrasvelden maximaal te beperken, zal vrijgesteld zijn van deze discussie.
Duurzaamheid als containerbegrip
Wie niet de luxe heeft om zich regelmatig in de markt voor kunstgrassystemen te verdiepen, loopt al snel het risico om door de bomen het bos niet te meer in de zoektocht naar de juiste optie. Nu de maatschappij en autoriteiten roepen om meer ‘duurzaamheid’, groeit het aantal claims, slogans en (valse) vlaggen met een enorme snelheid. Zelfs de vele adviseurs lukt het niet altijd meer om alles op waarde te beoordelen of te inventariseren. Wat is duurzaamheid? Waar begint het en waar eindigt het? Welke aspecten neem je mee in de afweging en hoe objectiveer je deze? Draait het om CO2 footprint of juist om microplasticvervuiling en moeten we het end-of-life of juist end-of-use hoger beoordelen? Wat moet dus
wel worden gewogen en wat valt buiten de definitie die men hanteert? Het antwoord daarop moet voor een groot deel komen uit het beleid en de visie die de gemeente heeft gedefinieerd. De ervaring leert echter dat, onder invloed van die ruime keuze aan producten en onbekendheid bij kopers en vele consultants, bij de verplichting om vanaf 2030 minimaal 50% en in 2050 100% duurzaam in te kopen, nog regelmatig met twee maten wordt gemeten. Duurzaamheid is een containerbegrip dat, afhankelijk van de gekozen bril, altijd een roze wereldbeeld geeft. Daarbij wordt te vaak vergeten dat het milieu groen is en dat we een groene maatschappij nastreven. Dat bereik je niet door de knop voor het huidige probleem voorzichtig een kleine draai te geven. De enige oplossing daarvoor is door conceptueel te denken en rigoureuze stappen te nemen.
Zorgvuldig samengesteld
Kunstgrassystemen zijn complexe samengestelde systemen waarbij de vorm, performance en levensduur van elk component zorgvuldig is uitgewerkt om zo de koper waar voor z’n geld te geven. Om keer op keer en jarenlang dezelfde, homogene performance te kunnen garanderen op een veld van bijna 9.000m2, is het belangrijk te leunen op een component dat specifiek voor de toepassing is geproduceerd in plaats van afhankelijk te zijn van de grillen en gedeeltelijke kwetsbaarheden van natuurlijke onderdelen.
Senbis is een Nederlandse specialist in biopolymeren en ontwikkelt en produceert al jaren biologisch afbreekbare producten en componenten voor complexe toepassingen en systemen. Aangemoedigd door de Zembla-uitzendingen omtrent (het ontbreken van) de recyclebaarheid van, en de gezondheids- en milieuvervuilingsproblemen veroorzaakt door kunstgras en haar infill, lanceerde Senbis in 2017 GreenFill. Dit is de eerste infill volledig gemaakt van biologisch afbreekbare polymeren. Het biedt spelers de gewenste stabiliteit en comfort. Daarnaast voldoet het aan ISO17556, de internationale norm die de biologisch afbreekbaarheid van een stof in de bodem bepaald. GreenFill dat in de omgeving terecht komt wordt door micro-organische activiteit omgezet naar water, humus en CO2 waarna het geheel en blijvend is verdwenen. Greenfill is ook goed recyclebaar.
Nu ook biologisch afbreekbare vezel
GreenFill ligt inmiddels in verschillende kunstgrasvelden door heel ons land en stemt zowel de spelers als clubs en de gemeenten tevreden. Hun bezorgdheid omtrent microplasticvervuiling door infill behoort tot het verleden. Nu de performance en duurzaamheid van GreenFill zich hebben bewezen, gebruikt Senbis de kennis voor de ontwikkeling van een volledig biologisch afbreekbaar kunstgrassysteem. Samen met partners TenCate Grass Group, Antea Group, Edel Grass en Sweco wordt momenteel hard gewerkt aan Greenmaxx. Zowel de vezel als backing en lijm voor deze kunstgrasmat zijn volledig biologisch afbreekbaar. Los van het feit dat straks ook mogelijk vezelslijtage op natuurlijke wijze zal verdwijnen, helpt dit in de toekomst ook de kunstgrasrecyclingsbedrijven. Behalve dat men Greenmaxx dat het gehele kunstgrassysteem van biologisch afbreekbare polymeren eenvoudig recyclebaar is, is het ook goed composteerbaar. De feedback van de proefveldjes waar momenteel op wordt gespeeld, zullen Senbis helpen de biologisch afbreekbare kunstgrasgarens te optimaliseren en zich klaar te maken om, samen met de partners, dit op grote schaal te gaan produceren. Zo legt Senbis nu dus de basis van het kunstgras van de toekomst.
GreenFill en Greenmaxx infill en kunstgras zijn dé oplossing waarmee gemeenten nu al kleine vorderingen kunnen maken om een 100% duurzame samenleving te realiseren. Gemeenten die bij het eerste meetpunt in 2030 al willen excelleren, draaien niet langer lichtjes aan de knoppen van afgeschreven systemen. Die omarmen een nieuw concept waarop ze, op basis van de nieuwe wensen en normen, voor lange tijd in de toekomst kunnen blijven voortborduren.