Besparingen dankzij onderzoek uitspoeling meststoffen

Een meststoffen boast voor nieuwe grasvelden is overtrokken. Tegelijkertijd moeten clubs en gemeenten zich ook voorbereiden op een mogelijk wettelijk gebod om de hoeveel stikstof die op sportgrassen aangebracht wordt, met 20% te verminderen, zo waarschuwt een gemêleerd gezelschap van grasdeskundigen.

De groep van ruim 40 experts kwam vandaag, op uitnodiging van branchevereniging BSNC, bijeen in het Abe Lenstra stadion in Heerenveen. Daar bespraken zij de publicatie van het BSNC-onderzoek ‘Onderzoek naar stikstofuitspoeling onder (hybride) sportvelden’ en de toepassing van die kennis. Sportvelden.info schrijf eerder dit jaar dit artikel over dat onderzoek.

Hoewel de conclusie van dat onderzoek was dat (hybride) sportvelden géén stikstof uitspoelen, werd er gewaarschuwd dat niet uit te sluiten valt dat de overheid gaat eisen dat de hoeveelheid stikstof die op sportgras aangebracht wordt, toch met 20% gereduceerd wordt.

Dat advies komt voort uit het overheidsbesluit dat alle agrarische bedrijven in nutriënten verontreinigdegebieden (NV-gebieden) in 2025 het gebruik van de totale hoeveelheid stikstof vanuit dierlijke mest en kunstmest met 20% moeten verlagen. Boeren in deze gebieden moeten ook het gebruik van bijvoorbeeld kunstmest terugdringen. Inmiddels is die eis ook naar de sierplantenteelt doorgetrokken.

De eis is de opmaat naar de handhaving van de Kaderrichtlijn Water die vanaf 2027 in zal gaan.

Op een kaart van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is ruim 75% van ons land als NV-gebied aangemerkt. Hoewel het areaal van ruim 4.500 gras sportvelden in het niet valt bij het grote areaal aan land- en tuinbouwgronden, werd opgemerkt dat de overheid al vanaf dag één de gras sportvelden van ons land op de korrel heeft.

Afhankelijk van de gebruiksintensiteit van het veld, schommelt de stikstofbehoefte voor een sportveld tussen de 100 en 250 kg per hectare. Tot dusver is het advies om 30 tot 40% daarvan in de lente aan te brengen en nog eens 30 tot 40% in de vroege zomer. De overige 20 tot 30% moet dan in het najaar worden uitgestrooid.

Boast op jong veld overbodig

De presentaties van Thomas Evers van Lumbricus, Peter Laan van DCM en Gertjan Hilarius van SC Heereveen werden opgevolgd door een levendige discussie. Daarbij werd ook opgemerkt dat een extra (grote) meststoffengift op pas aangelegde grasvelden, niet het beoogde effect resulteren.

Het vermoeden bestaat dat dat komt omdat het bodemleven een belangrijke rol speelt bij het tot wasdom komen van de aangebrachte stoffen. Net als het veld zelf, vergt echter ook het bodemleven twee tot drie jaar om zich te ontwikkelen. Het ontbreken van (voldoende) bodemleven in pas gelegde velden, reduceert dus het effect van die stoffen.

Wat nu precies het lot is van de stikstof in de bodem is nog niet duidelijk. Vandaar dat dat, naar alle waarschijnlijkheid, op Europees niveau onderzocht gaat worden. Daarbij zal gekeken worden naar de binding van de stikstof aan de bodem en de plantenwortels. Ook wil men kijken naar de afbraak van de mestkorrels en de opbouw van stikstof over tijd. In Heerenveen werd ook afgevraagd wat het vergt om die stikstof in de bodem vrij te laten komen. Dat omdat de gevolgen nog wel eens kostbaar kunnen zijn, zo bleek uit een anekdote van de groundsman van SC Heerenveen, Gertjan Hilarius.

Nadat bij de renovatie van het stadionveld het zand was gedoneerd aan de gemeente, ‘beklaagde’ de gemeentelijke onderhoudsdienst zich al snel dat de bermen parken waar deze was toegepast, om de dag gemaaid moesten worden. Die maaifrequentie was niet begroot.

Voer voor meer onderzoek

Ter afsluiting van de bijeenkomst is een lijst met nieuwe onderzoeksvragen geformuleerd. Zo vragen de deelnemers zich af:

• Of er een verschil is qua effectiviteit tussen korrels en vloeibare meststoffen?
• Welk effect het bodemleven op meststoffen heeft?
• Hoelang stikstof in de bodem blijft?
• Viltvorming een effect heeft?
• Waar de opgeslagen stikstof zit: in het bodemleven of in de wortel?
• Hoe je de opgeslagen stikstof vrij krijgt?
• Welk effect de bespeling en temperatuur heeft?

De branchevereniging gaat nu bekijken of het mogelijk is om onderzoek uit te voeren om ook deze vragen te beantwoorden.