De Nederlandse markt voor padelbanen is verdeeld over twee kampen wiens visies, voor een groot deel, worden bepaald door de onderbouw. De keuze voor de KroPor drainbeton of de SuperSub celbeton raakt ook de rest van de baan. Wat zijn de verschillen die de keuze voor de baan mede bepalend.
Waar de markt voor kunstgras voetbalvelden er eentje is waar de spelers op basis van de lokale omstandigheden en wensen vanuit de vereniging bepalen welke componenten er wordt toegepast, is dat anders bij de bouw van een padelbaan. De zes grote aanbieders van padelbanen zijn evenredig verdeeld over twee kampen die zich voornamelijk onderscheiden qua onderbouw. ‘KroPor is een cementgebonden natuursteensplit dat ter plekke wordt aangebracht. Dankzij de haakkracht van de split, wordt de laag bikkelhard,’ zegt Willem Majoor van Padeltotaal die de KroPor uitdraagt. Het product wordt al sinds 1968 in Nederland toegepast en heeft sindsdien furore gemaakt als tennisbaan en als onderbouw voor tennisbanen. ‘We leggen die laag nog steeds op dezelfde wijze aan zoals we dat sinds 1968 hebben gedaan. Vroeger noemde we deze sportvloer met coating Mateco maar sinds we geen rubber meer gebruiken in de dilataties en deze vloer tevens als onderbouw gebruiken, noemen we het KroPor.’
Het celbeton van de SuperSub kent juist z’n oorsprong in de markt voor huizen- en wegenbouw. De drijvende kracht achter de SuperSub is Eric Sarelse. ‘Celbeton is een licht materiaal dat zich snel en gemakkelijk laat aanbrengen. Door de toevoeging van vezels, en omdat de cellen onderling verbonden zijn, creëren we een harde laag. Die celgrootte kunnen we zelf manipuleren waardoor je geen capillair effect krijgt.’ De SuperSub wordt vooral geroemd omdat deze de betaalbare aanleg van kunstgras voetbal- en hockeyvelden in zettingsgevoelige gebieden mogelijk heeft gemaakt.
Waterdoorlatend
Beide lagen zijn waterdoorlatend. De specificaties van alle twee producten schemeren daarbij met cijfers die de indruk wekken dat ze zelfs een moesson kunnen weerstaan. Dat is goed om te weten maar niet echt relevant. De afvoer van een padelbaan wordt namelijk vooral bepaald door de afvoercapaciteit van de kunstgrasmat. Sarelse legt zijn SuperSub rechtstreeks op de bestaande zand- of lavalaag die is achtergebleven nadat een tennisbaan is weggehaald. ‘Daar waar we storten op lava, storten 10 cm celbeton. Wanneer die ondergrond een zandbed is, dan storten we een 15 cm dikke laag.’ Afgevoerd water verdwijnt dan rechtstreeks naar de onderliggende laag. De KroPor werkt anders. ‘Voordat we de KroPor storten brengen we eerst een 5 cm dikke grindlaag aan of gebruiken we de bestaande lavalaag. Tezamen met de minimaal 7 cm dikke KroPorlaag realiseren we zo een 12 cm dikke waterbuffer,’ stelt Majoor. Beide oplossingen hebben een isolerende werking op het zandpakket. Bovendien stellen zowel Majoor als Sarelse dat de laag zelf niet kan kapotvriezen. ‘Het klopt dat cementgebonden producten hydrofiel zijn, maar wij hebben de werking van vocht op de SuperSub laten testen. Uit de drukproeven bleek dat deze ook tijdens de winter prima tegen bevocht bestand is.’
Fundering
Eric Sarelse noemt z’n SuperSub een funderingsproduct. ‘We storten zowel het beton voor de fundering als de celbeton afwerklaag op dezelfde dag. Daardoor hechten die twee goed aan elkaar.’ Op plekken waar straks de staanders van de kooi komen te staan worden blokken van 50 bij 50 cm volgestort met funderingsbeton maar, indien gewenst, kan Sarelse ook een ringfundering leveren.
Volgens Willem Majoor heeft de KroPor fundatie al een enorme sterkte waar men met zwaar materieel overheen kan. ‘Toch is een ringfundatie essentieel gezien de trek en kantelmoment van een padelkooi. De ringfundaties zijn dus verschillend per type kooi en windgebied en zijn altijd constructief berekend door een constructeur volgens bouwbesluit.’
Sarelse noemt zijn SuperSub een funderingsproduct
Bouwwijze
Behalve dat voor beide onderlagen een andere visie geldt voor wat betreft de fundering, worden ze ook op verschillende manieren aangebracht. ‘KroPor is een vrij droge morel die op locatie wordt gemaakt. De vloer die wij storten wordt met een rei vlak gemaakt,’ zo merkt Majoor op. Dat vlakmaken is nog wel een dingetje omdat de NOCNSF-norm voor de onderbouw voor een Padelbaan een tolerantie van 3 mm op 3 meter aanhoudt. Als dat niet wordt gehaald keurt het testinstituut de onderlaag af. ‘Omdat wij de vloer nog steeds op ambachtelijke wijze vlakmaken, hoeft deze geen nabewerking te ondergaan. Je krijgt dus ook exact wat je hebt gekocht,’ zo stelt Majoor.
De SuperSub wordt juist met een slang aangebracht. ‘De mix wordt ter plekke gemaakt. Daarbij is het niet nodig om met de vrachtwagen direct langs de locatie te staan. Wij werken met slangen waardoor de vrachtwagen rustig op de parkeerplaats kan blijven staan,’ zo stelt Sarelse. Hij beschouwt dat als een pluspunt omdat dat ten goede komt aan de veiligheid op het tennispark. ‘Er komen slechts twee vrachtwagens naar de locatie en dat is alles.’ Dankzij het vloeibare celbeton kan ook de SuperSub in één keer de benodigde laagdikte en vlakheid behalen. ‘Het is heel makkelijk spul om mee te bouwen.’ Wel schuurt Sarelse z’n SuperSub nog eventjes zodra deze is uitgehard. Dat is dan ook alles. ‘Ik kom uit de betonwereld. Daar moet je wel netjes en slim werken omdat elk foutje verstrekkende gevolgen kan hebben.’
Snelheid van bouwen
Die verschillende aanpakmethodes, hebben ook hun effect op de snelheid waarmee kan worden gebouwd. ‘Het klopt dat het leggen van een laag KroPor een aantal dagen vergt,’ erkent Willem Majoor. ‘Maar dan ligt de KroPor vloer er ook voor meer dan 50 jaar.’
Volgens Eric Sarelse kan met de SuperSub juist heel snel worden gebouwd. ‘Het is echt een materiaal waarmee je snel en betaalbaar een onderbouw voor een padelbaan kunt plaatsen. Het aanbrengen van de SuperSub vergt namelijk slechts één dag.’ Omdat bij het bouwen alleen de toplaag en de lava van het bestaande tennisveld moet worden verwijderd, wordt ook bij die voorbereiding een tijdswinst behaald. Waar voor de KroPor eerst nog 5 cm grind moet worden aangebracht vereist de SuperSub alleen het opnieuw profileren van de zandlaag.
De vloer moet helemaal vlak zijn
Levensduur
In Nederland spelen we padel nog maar sinds een paar jaar. Om nu al iets over de levensduur of mogelijke slijtage te zeggen voor wat betreft de onderbouw, is daarom koffiedik kijken. Willem Majoor stipt aan dat hun familiebedrijf sinds 1968 al meer dan 2500 KroPor hardcourt tennisbanen en multicourts heeft aangelegd. ‘Al die banen liggen er nog steeds en bij ongeveer de helft daarvan dient de onderbouw nu voor een kunstgrasmat of andere toplaag. Dit zal voor padel niet anders zijn.’ Eric Sarelse stelt dat Nederland duizenden huizen en vele wegen telt waarvoor celbeton de basis was. ‘Wij schatten in dat de levensduur 40 jaar is waarbij we sowieso 10 jaar garantie durven geven.’ Uiteindelijk zijn er dus voldoende redenen om beiden oplossingen te vertrouwen.
Waar beiden het over eens zijn is dat het de kunstgrasmat is die als eerste zal vergaan. Afgaande op wat ze zeggen zou de onderbouw wel meerdere toplaagrenovaties moeten kunnen doorstaan. Met continue 4 spelers op een oppervlak van 200m2 heeft die mat het namelijk zwaar. Om vast te stellen welke mat de beste oplossing is, is het raadzaam te letten op het stekental van de kunstgrasmat en de infillhoogte van het zand. In principe zou het mogelijk moeten zijn dat de mat een periode van zes jaar haalt.
Het is nog onduidelijk hoe die mat doorwerkt op de onderbouw. Willem Majoor wijst erop dat de KroPor-laag keihard is. ‘Daar hoef je niet bevreesd te zijn dat de backing z’n sporen op de KroPor-laag zal achterlaten wat zich al bewezen heeft in de tennismarkt. ‘Het klopt dat de SuperSub aanvankelijk wat zachter is. Waar beton na 28 dagen een hardheid van 95% heeft bereikt, is dat bij de SuperSub 75%. Maar die hardheid zal daarna toe blijven nemen waardoor je ook bij een SuperSub een keiharde toplaag krijgt,’ stelt Sarelse.
Vaste partners
Sarelse is niet gebonden aan specifieke partners of banenbouwers. ‘Wij zijn volledig onafhankelijk en hebben ons helemaal gespecialiseerd op het leveren van een goede ondervloer. Daarbij maakt het ons niets uit welke partij uiteindelijk het kunstgras plaatst en de kooi en lichtmasten opzet. We zijn bereid om met iedereen samen te werken die op zoek is naar een goed funderingsproduct,’ zo zegt hij. Willem Majoor verkiest er echter voor om het bij een select gezelschap te houden.
Ondanks die verschillende benadering, werken beiden elk met drie aanbieders van padelbanen samen. ‘We hebben een tijd geleden een keuze gemaakt om onze padelbanen op de KroPor te plaatsen. Die keuze was ingegeven door het feit dat het een bewezen onderbouw voor tennis is die door iedereen enthousiast werd ontvangen. Daarnaast ervaren wij de samenwerking met de aanlegploeg als heel prettig,’ zegt Serge Bos van Rekre Sport. ‘In feite is een padelbaan een vier-eenheid: de fundering, de gefundeerde vloer, de kooi en de bevestigingsmaterialen. Dat is allemaal doorberekend door een constructeur en allemaal op elkaar aangepast,’ is zijn motivering waarom aanbieders van padelbanen het eigenlijk altijd bij hun eerste keuze voor de onderbouw houden.
Een bouwer die juist veelvuldig op de SuperSub bouwt is Tennisbouw Nederland. ‘Het is een goed product dat zich bewezen heeft en dat makkelijk en snel is aan te brengen.’ Dat Tennisbouw Nederland kiest voor de SuperSub is veelzeggend omdat het bedrijf een historie in de betonindustrie heeft. ‘De ongeveer 20 tennisbanen en 15 padelbanen met een SuperSub fundering die wij jaarlijks door heel Nederland aanleggen, zijn echter niet genoeg om ons zelf nog te verdiepen in zo’n moderne betontechniek. Bovendien vergt de aanleg van een goede vloer voor een padelbaan best wel wat expertise. Onze focus ligt op het bouwen van tennis- en padelbanen. De expertise voor een betonnen onderlaag huren we daarom in door te kiezen voor de SuperSub.’
Wie een padelbaan wil hebben die kan daarvoor bij meerdere aanbieders terecht. Voor wat betreft de onderbouw is de keuze beperkt tot twee. Allebei hebben ze een eigen visie omtrent aanleggemak en bouwsnelheid terwijl ook de prijskaartjes verschillen. Op één punt komen ze echter allebei overeen: ze voldoen volledig aan de eisen zoals die door de bond worden gesteld.